Z dniem 1 września 2003 weszły w życie: ustawa z dnia 13 czerwca 2003 o cudzoziemcach oraz ustawa z dnia 13 czerwca 2003r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z dniem 26 sierpnia 2006 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Powyższe ustawy przewidują szereg nowych rozwiązań w sprawach cudzoziemców, a do najistotniejszych należą następujące regulacje:

W zakresie pobytu na podstawie wiz pobytowych:

• łączny okres pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wiz pobytowych nie będzie mógł przekroczyć 3 miesięcy, w okresie 6 miesięcy, liczonych od dnia pierwszego wjazdu (wizy pobytowej jednolitej), oraz 1 roku w okresie ważności wizy (w przypadku wizy pobytowej krajowej). nie będzie co do zasady możliwości uzyskiwania wiz pobytowych, w tym kolejnych wiz, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• przedłużanie wiz pobytowych w kraju będzie możliwe tylko w sytuacji wystąpienia zdarzeń niezależnych od woli cudzoziemca i niemożliwych do przewidzenia w chwili wydawania wizy. Okres pobytu na podstawie przedłużonej wizy nie będzie mógł przekroczyć okresu pobytu przewidzianego dla danego typu wizy.

W zakresie udzielania zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony oraz zezwoleń na osiedlenie się:

• nastąpi generalne odejście od zasady uznaniowości w/w zezwoleń.
• liberalizacji ulegną przepisy dotyczące cudzoziemców pozostających w związkach małżeńskich z obywatelami polskimi. zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielane będzie w sytuacji, gdy podstawy ubiegania się o jego udzielanie będą uzasadniać zamieszkiwanie cudzoziemca w Polsce przez okres dłuższy niż 3 miesiące.
• zezwolenie to udzielane będzie każdorazowo na okres niezbędny do realizacji celu pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłużej niż 2 lata.
• niewykonanie obowiązku opuszczenia terytorium Polski w przypadkach określonych w ustawie o cudzoziemcach (przede wszystkim przed upływem okresu pobytu oznaczonego w wizie oraz okresu ważności wizy, terminu ważności zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony oraz przed upływem okresu pobytu bezwizowego, w sytuacji, gdy cudzoziemiec nie uzyskał przedłużenia wizy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony – w tym kolejnego, lub zezwolenia na osiedlenie się) będzie podstawą odmowy udzielania zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.
• wykorzystanie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony do realizacji innego celu niż ten, dla którego zostało udzielone będzie podstawą cofnięcia tego zezwolenia.

Wprowadzenie nowej instytucji o nazwie “zgoda na pobyt tolerowany”, “zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich”:

• zgoda na pobyt tolerowany udzielana będzie cudzoziemcom, których nie można wydalić z terytorium Polski, z uwagi na wystąpienie okoliczności ściśle określonych w ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• decyzje w w/w sprawach będą podejmowane z urzędu, natomiast w przypadku niedopuszczalności lub odmowy deportacji cudzoziemca – na jego wniosek.
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE jest formą pobytu stałego, udzielanego ze względu na związki ekonomiczne wnioskodawcy z Polską.

   

• złożenie w toku postępowania - o wydanie wizy, udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE - wniosku lub dołączenie dokumentów zawierających nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje, zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy albo podrobienie lub przerobienie dokumentu w celu użycia za autentyczny bądź używanie takiego dokumentu za autentyczny spowoduje odmowę wydania wizy, oraz udzielenie w/w zezwoleń albo unieważnienie wizy oraz cofnięcie w/w zezwoleń,
• dla cudzoziemców, którzy nie posiadają żadnego obywatelstwa możliwe będzie, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, uzyskanie polskiego dokumentu tożsamości cudzoziemca, nie uprawniającego jednak do przekroczenia granicy i niezwalniającego z obowiązku uzyskania wizy lub innego zezwolenia na pobyt w Polsce.
• opłatę skarbową za złożone wnioski o wydanie ww. zezwoleń, zaświadczeń, wiz oraz o wpisanie zaproszenia do ewidencji zaproszeń, uiszcza się w momencie wystąpienia z wnioskiem do organu.

Tekst jednolity ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach opublikowany został w Dzienniku Ustaw z 2006 r. Nr 234, pozycja 1694. z późn. zm.

Tekst jednolity ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opublikowany został w Dzienniku Ustaw Nr 234, pozycja 1695. z późn.zm.

Pobyt obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej oraz członków ich rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przepisy dotyczą pobytu obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin oraz obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz innych państw, które nie należą do Unii Europejskiej ale na podstawie umów zawartych z Unią Europejską korzystają ze swobody przepływu osób oraz do członków ich rodzin. Legalizacja pobytu obywatela Unii Europejskiej oraz członka jego rodziny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada charakter rejestracyjny w czasie “prawa pobytu” lub “prawa pobytu stałego”. Udzielenie zgody na pobyt lub pobyt stały jest realizowane na wniosek zainteresowanego po wykazaniu okoliczności uzasadniających wnioskowany rodzaj zezwolenia.

 Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 144, poz. 1043. z późn. zm.